Son yıllarda toplumda artan beslenme bozukluğu nedeniyle çok sık karşılaşılan şeker hastalığında yaş aralığı iyice düştü . Araştırmalara göre hastalığın en çok görülen yaş aralığı 0-18 olarak belirlendi. Sapanca MYO öğrencisi Doğa İngenç konu hakkında çocuk uzmanı Didem Altunsoy ile yaptığı röportajla şeker hastalığının belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgiler aldı
. ÖNCELİKLE SİZİ TANIYABİLİR MİYİZ ?
-Merhaba. Ben Doktor Didem ALTUNSOY. 1993 Erzurum doğumluyum. İlkokulu Erzurum’da köyde okudum. Liseyi Gebze’de anadolu lisesinde okudum. Daha sonra 2017’de Kocaeli Tıp Fakültesi’nden mezun oldum. Bir sene Gebze’de pratisyen olarak mecburi hizmet verdim. beş sene Sakarya’da çocuk asistanlığı yaptım. Şimdi de çocuk uzmanı olarak görev yapıyorum.
BİZE BÖLÜMÜNÜZÜ ANLATIR MISINIZ?
-Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları bölümü 0-18 yaş arasındaki çocukların hastalıklarına bakar. Sadece hastalıklarına da değil, çocukların sağlıklı büyümesiyle de ilgilenir.
DİYABETTE AİLELERİN ERKEN TANI İÇİN DİKKAT ETMESİ GEREKEN HUSUSLAR NELERDİR?
-Öncelikle bizim bütün çocukluk çağı hastalıklar, ailesel geçişler çok önemlidir. Ailede Tip 1 Diyabet hastalığının olması çocuk için bir uyarıcı olabilir. Özellikle çocukluk çağında çoğunlukla Tip 1 Diyabeti görüyoruz. Tip 1 Diyabette, çok su içme, çok idrara çıkma, çabuk acıkma gibi özellikle de insülin rezervinin de iyice azaldığı, tedaviye ihtiyaç olunan dönemde de ciddi kilo kayıplarının olması Tip 1 Diyabet için uyarıcı semptomlardır.
DİYABET HASTASI ÇOCUKLAR NASIL BESLENMELİDİR?
-Diyet yapacak olan çocuklar olacağı için çok zor bir süreçtir. aileye büyük bir sorumluluk düşüyor. Ailenin çocuğa destek olması gerekiyor. Çünkü çocuk şeker yemek ister, çikolata yemek ister, abur cubur yemek ister. O yüzden mutlaka bir diyetisyenden destek alınmalıdır. Özellikle de diyabetik çocuklarda karbonhidrat sayımı vardır. Bu karbonhidrat sayımını biz ailelere öğretiyoruz. Aileler buna göre çocuklarına karbonhidrat verip besliyolar. Hem de buna göre yapacakları insülini belirliyorlar. Çok dikkat edilmesi gereken bir konu.
ÇOCUKLARIN ERKEN YAŞTA ŞEKER HASTASI OLMA SEBEPLERİ NELERDİR?
GENETİK BİR DURUM MUDUR?
-Tip 1 Diyabet çoğunlukla genetik olmak zorunda değil ancak ailede şeker hastasının bulunması bazı yatkınlık durumlarına yol açabilir.Ayrıca bu çocuklarda diğer hastalıklara da yatkınlık vardır. Tiroit hastalığı gibi çölyak hastalığı gibi ama tabi ki çoğu hastalıkta olduğu gibi çeşitli katkı maddelerinin olduğu yiyeceklerde, kapalı gıdalarda bulunan maddelerin bu hastalığın artışına sebep olduğu söylenebilir. Ayrıca Tip 1 Diyabet otoimmün hastalıktır. Pankreas hücrelerinin insülin salgılamayı durdurmasıyla gerçekleşir.dışardan sürekli insülin vermek gerekir.
HİPOGLİSEMİ NEDİR?
-Hipoglisemi şeker düşüklüğü demektir. Özellikle de diyabetik herkeste yani yetişkinde de çocukta da görülen bir sağlık problemidir. İnsülin dediğimiz madde diyabetik çocuklarda çok az salgılandındığı durumda görülür ve sentetik verdiğimiz insülün sonrası mutlaka çocuğun yeterli miktarda kalori ve şekerini yükseltici maddeler alması lazım.
TİP 1 DİYABETİNİ ÖNLEMEK MÜMKÜN MÜ ?
-Değildir. Çünkü Tip 1 Diyabet otommün hastalıktır. Pankreasın hücrelerinde kalıtsal olarak insülin salgılamayı durdurması söz konusudur. Ancak kalıcı tedavisi insülin tedavisidir. Hasta ömür boyu insülin alacaktır.
TİP 1 DİYABETİNDE ÇOCUĞU DÜŞÜK KARBONHİDRATLI BESLEMEK DOĞRU BİR YÖNTEM Mİ ?
-Hayır. Yeterli miktarda karbonhidratlı beslemek gerekir. Çünkü vücudun da şekere ihtiyacı vardır.
TİP 1 DİYABETİ NASIL İZLENMELİ ? EVDE VEYA HASTANDE Mİ TAKİP EDİLMELİDİR ?
-Mutlaka çocuk endokrin bölümünde, çocuk endokrin uzmanı ve diyetisyen tarafından takip edilmelir. Bitecek bir takibi yoktur. Rutin kontrollerde mutlaka hastaneye gitmelilerdir. Hekim takip edecek , uygulayacak olan ailedir. Ailenin bu konuda bilinçli olması gerekmektedir. Başta Dünya Sağlık Örgüt (WHO) olmak üzere tüm dünyada ve ülkemizde resmi otoriteler ve sivil toplum kuruluşları beslenme bozukluklarına dikkat çekerken aktivistler de hem geleneksel hem de sosyal medyada konuyla ilgili paylaşımlar yapıyorlar. Şeker hastalığı konusunda özellikle aileleri okullarda da çocukları bilgilendirmek büyük önem taşıyor .
Doğa İngenç
